Nancy en haar Ecole

Op de wereldtentoonstelling van 1878 in Parijs springen enige ontwerpen van Émile Gallé in het oog en leveren hem maar liefst 4 gouden medailles op. Zo dringt het tot de rest van de wereld door dat zich in en rond Nancy een aantal kunstenaars, geïnspireerd door natuurlijke vormen en japanse kunst, toegepaste kunst van hoge kwaliteit maakt. Op de wereldtentenstelling van 1889 behaalt Gallé samen met Victor Prouvé de grote prijs voor luxe meubelontwerpen met Les Orchidées et les Insectes. Een van zijn mooiste meubelontwerpen is het bed Aube et Crépuscule uit 1904, waarin natuur, symboliek, materiaal en gebruik tot een prachtig geheel zijn samengesmolten.

Om hier meer van de te zien gaan we naar het Musée de l’Ecole de Nancy in de rue du Sergent Blandan. We lopen via de rue Pasteur naar het museum. De straat is deel van de stadsuitbreiding na 1871, nodig om het snel groeiende aantal inwoners (van 50.000 in 1871 naar 120.000 in 1913) te huisvesten. Na de annexatie van de Elzas en delen van Lotharingen door het Duitse keizerrijk zochten velen na 1871 toevlucht in Nancy. Economisch gaat het de capitale de l’Est de la France in deze periode voor de wind.

Het museum bevindt zich in het voormalige zomerhuis van Eugène Corbin, dat toen gelegen was aan de rand van Nancy, in een landelijke aandoende omgeving die le Bon Coin werd genoemd.

Eugène Corbin kon zich wat veroorloven. Hij was in 1867 geboren als zoon van Antoine Corbin die met de Bazar Saint-Nicalos het fundament had gelegd onder een warenhuisimperium dat de naam Les Magasins Réunis zou dragen. Vanaf 1894 is de architect Lucien Weissenburger -Villa Majorelle- werkzaam voor de zaak én de familie Corbin en Eugène betrekt veel Art Nouveau kunstenaars uit Nancy bij de vormgeving van vooral het interieur van het enorme warenhuis dat ontstond op het terrein tussen de rue Mazagran en de rue Poirel.

Bij binnnenkomst staat Jeanne Blosse, de vrouw van de mecenas van de Ecole de Nancy -op het schilderij helemaal rechts achter de piano- je als het ware op te wachten. Eugène is verdiept in zijn lectuur.

We zijn heel benieuwd wat de familie Corbin, Eugène, zijn zus, nicht, dochter en anderen, sinds 1935 heeft geschonken aan de stad Nancy. Sinds 1953 is de collectie, na verkoop van de villa aan de rue Blandan ondergebracht daar ondergebracht.

Een schitterende, volledige ingerichte Art Nouveau eetkamer op de begane grond van het museum. Maar de ontwerper lijkt bevangen door een horror vacui, waardoor het interieur druk oogt en ook enigszins bedrukkend werkt. We lopen verder.

Verzadigd met indrukken verlaten we het museum. Even wandelen en de wind door de haren laten waaien.

Op de boulevard Jean Jaurès vinden we de glasblazerij van Emile Gallé. In zijn voetspoor treden de gebroerders Daum die ook in Nancy een glasfabriek bezitten en vanaf 1890 met succes Art Nouveau glaswerk produceren.

De collectie Daum van het Musée des beaux arts de Nancy geeft een overweldigend overzicht van het glaswerk dat in Nancy rond eeuw 20ste eeuwwisseling is gefabriceerd. Lampen, vasen, flacons, bekers

noem het maar op, er is hier van alles een veelvoud te vinden. Kleur en techniek bekoren het oog meer dan de vorm, die soms zwaar is.

Het Musée des beaux arts de Nancy is gevestigd in een van de gebouwen aan het Place Stanislas. Een boeiende verzameling kunst werd tentoongesteld, maar eigentijds werk

mocht niet worden gefotografeerd. Jammer, want dan had de linkerfoto achterwege moeten blijven en had je niet rustig kunnen bedenken wat je daarmee gemist zou hebben.

De marmeren trap waarlangs we naar de uitgang gingen is een genot om af te dalen en doet aan elegantie niet onder voor de fraaie rococogevel.

We laten ons -eenmal buiten- niet afschrikken door de wolken die donkerder en dreigender worden en gaan op weg naar de Veille Ville via de Porte Héré.

We passeren het standbeeld van de 17de eeuwse graveur Jacques Callot, die met zijn fabelachtige techniek tot de top van de barokke etskunst gerekend mag worden. Sinds 1621 woont hij weer in Nancy, nadat hij geruime tijd voor Cosimo II in Florence heeft gewerkt. In Nancy etste hij onder andere in twee series het bijtende commentaar op de verschrikkingen van de dertigjarige oorlog: Les Grandes Misères de la guerre (1633) en Les Petites Misères de la guerre (1635), waar de prent rechts uit afkomstig is.

Oud Nancy krijgt met de samenpakkende wolken een onheilspellende aanblik. Dit licht is onbarmhartig voor de niet altijd even goed onderhouden gevels: het verval spat de wandelaar in het gezicht. Maar wie zal ontkennen dat er van verval en teloorgang toch een unieke bekoring kan uitgaan?

Een wolkbreuk maakt een einde aan alle dreiging en veegt straten en pleinen letterlijk en figuurlijk schoon. Wij schuilen onder een klein afdakje en blijven droog door nauwelijks van onze plaats te komen. Tegen de wand gedrukt kijken we uit over place Carnot waar nu even niet veel te zien is. Als de bui over is keren we terug naar het appartement. Tijd om verder naar het zuiden te gaan. Op naar Lyon.